De tijd staat niet stil, ook – of misschien wel juist – binnen de kerken niet. Binnen het klantenbestand van KKA zien we ontwikkelingen bij gemeenten die zoeken naar mogelijkheden om op een positieve manier het gemeenteleven vorm te blijven geven. Wilco den Dikken, hoofd regiokantoor KKA Amersfoort: ‘Een mooi voorbeeld hiervan zijn de Protestantse Gemeente Koggenland en de Protestantse Gemeente te Zeevang en Oudendijk. Beide colleges en gemeenten zijn klant van KKA. Wij doen de financiële administratie voor de beide gemeenten en stellen de jaarrekeningen op.’
Zo kwam Den Dikken in contact met de heer Piet Nell, interim-voorzitter van de Protestantse Gemeente Koggenland: ‘De Protestantse Gemeente Koggenland is een kerkgemeenschap met helaas een wat ouder ledenbestand. Door de hoge leeftijden kunnen veel gemeenteleden de kerk niet meer bezoeken. Er is in Ursem en Berkhout een goede samenwerking met twee woonzorgcentra. Eens per maand worden hier kerkdiensten gehouden in samenwerking met de plaatselijke Rooms-Katholieke parochie. Enthousiaste kerkenraadsleden en onze predikant doen er alles aan om mogelijkheden te ontplooien voor meer laagdrempelig kerkbezoek. De kerstsamenzang van afgelopen december was hier een goed voorbeeld van.’
Samenwerken en fuseren
In het gebied dat de Protestantse Gemeente Koggenland beslaat, werkten vroeger maar liefst vier predikanten. Totdat in de jaren 20 van de vorige eeuw de ontkerkelijking toesloeg. In 1970 was er nog één predikant over die werkte voor de gemeenten van Avenhorn, Ursum en Berkhout. Deze gemeenten fuseerden in 1996 en daaruit is de Protestantse Gemeente Koggenland ontstaan.
Bij deze samenwerking en fusie bleef het niet. Nell: ‘Al sinds 2018 houden de Protestantse Gemeente Koggenland en de nabijgelegen Protestantse Gemeente Zeevang en Oudendijk gezamenlijke diensten, naast diensten voor de eigen gemeenschap. De gezamenlijke diensten bevallen dermate goed dat recent door beide kerkenraden besloten is om vanaf de zomermaanden voortaan alle diensten gezamenlijk te vieren. Naast de gezamenlijke diensten zijn er nog meer initiatieven ontstaan, zoals een gezamenlijke cantorij, een schildersgroep, gespreksgroep, et cetera. Kortom: vele zaken geschieden dus gezamenlijk, maar bestuurlijk opereren beide gemeentes nog gescheiden. Het is dus niet meer dan logisch dat een bestuurlijke samenvoeging volgt en dat proces start deze zomer.’
Op dit moment hebben beide gemeenten samen één predikant die door elke gemeente voor 0,5 fte gedragen wordt. Een belangrijke samenwerking die ook na een fusie voortgezet kan worden. Het ziet ernaar uit dat er voorlopig gekerkt kan blijven worden in de bestaande kerken, maar het is voor te stellen dat de gebouwen op termijn onderwerp van studie zullen worden.
Kans op knelpunten?
Zo ver is het nog niet, hopelijk kunnen de gebouwen nog lange tijd behouden worden. Eerst zal de samenwerking verder uitgerold worden. Nell: ‘Doordat de samenwerking vanuit de kerkleden is gegroeid, is het mooi organisch ontstaan. Hierdoor zijn wij tot op heden nog geen knelpunten tegengekomen. Sterker nog, er is juist een stimulans vanuit de kerkleden om de samenwerking te intensiveren. We gaan zorgvuldig te werk en zitten binnenkort met beide kerkenraden en een externe begeleider aan tafel om te inventariseren of en zo ja, welke knelpunten zouden kunnen ontstaan. Afhankelijk van de uitkomst van dat overleg kunnen beide kerkenraden besluiten om wel of geen deskundige begeleider in te schakelen en voor welke onderwerpen dat nodig zou kunnen zijn.’
ANBI-status behouden
Den Dikken: ‘De rol van KKA in de samenwerking zelf is beperkt, wel denken we mee over de inrichting van de nieuwe administratie, de waarderingsgrondslagen en de richtlijnen. Ook is het belangrijk dat de ANBI-status behouden blijft. De administraties moeten daarom uniform zijn en aan alle ANBI-eisen voldoen. Wij hebben daar veel ervaring mee en daarom is het goed om regelmatig even te overleggen en ervaringen te delen.’
Nell: ‘We hebben positieve herinneringen aan het overleg met Wilco den Dikken met betrekking tot het opzetten van een geüpdatete versie van ons gezamenlijke beleidsplan. Binnenkort schuiven wij weer met hem aan tafel om te spreken over ons voornemen om een stichting op te richten.’
KKA verzorgt sinds enkele jaren de administratie voor de Protestantse Gemeente Zeevang en Oudendijk en nu dus ook voor de Protestantse Gemeente Koggenland. We hopen dat deze samenwerking tot mooie resultaten mag leiden richting de fusie en ook zeker daarna.
Weten wat KKA voor uw gemeente kan betekenen?
Neem contact op met Wilco den Dikken.
