Veranderingen binnen de kerk lijken steeds sneller te gaan. Waar vrijwilligers voorheen hun taak gedurende lange tijd verrichtten, merken we dat de wisseling van de wacht tegenwoordig sneller gaat. Dit heeft tot consequentie dat de kennis van zaken terug kan lopen én ook een stukje continuïteit ontbreekt. De situatie die hierdoor kan ontstaan, slokt alle aandacht op. Soms ten koste van waar het écht om gaat: het opbouwen van het geloof, het gemeente-zijn.
‘KKG is er om deze gemeenten bij te staan,’ zo zegt rentmeester Luuk ten Hooven. ‘Wist u bijvoorbeeld dat onze ervaren rentmeesters op dit moment voor ca. 500 colleges van kerkrentmeesters en diakenen en een aantal stichtingen ruim 15.000 ha agrarisch vastgoed en ca. 450 panden beheren?’ De rentmeesters van KKG zijn op de hoogte van de laatste ontwikkelingen en regelgeving en nemen de kerken veel werk uit handen.
Beheer agrarisch vastgoed
Veel kerken hebben door erfenissen en giften grond verkregen. KKG helpt eigenaars van agrarisch vastgoed bij het beheer ervan. Hierbij kunt u bijvoorbeeld denken aan het verzorgen van het dagelijkse beheer, het opmaken en/of wijzigen van (erf)pacht- en huurovereenkomsten, de incasso van (erf)pacht en huur, debiteurenbewaking en de correcte afhandeling van de vaste lasten. Ook zijn de rentmeesters het eerste aanspreekpunt voor de (erf)pachter of huurder.
De lage rentestand van vandaag de dag zorgt ervoor dat kerken graag beleggen in landbouwgronden. Dit levert immers vrijwel altijd meer op dan de rente en hiermee wordt het eigen vermogen van de kerk niet uitgehold. Het is dan ook een aanrader om (meer) grond aan te kopen.
Grond aankopen, maar hoe dan?
Ten Hooven: ‘Colleges vragen zich wel eens af hoe dat allemaal moet: grond aankopen, beheren en alles wat daarbij hoort. Eigenlijk hoeven zij dat niet te weten, want wij weten de weg. Van het zoeken naar een geschikt perceel, taxeren, contracten opstellen, goedkeuring aanvragen bij de landelijke kerk tot en met het sluiten van de overeenkomsten. Alles kan door ons verzorgd worden, van A tot Z.‘
Wanneer gemeenten interesse tonen, hebben zij vaak nog geen grond op het oog. Wel geld op de op de rekening dat niet rendeert. De rentmeesters van KKG kunnen dan onderzoeken wat de mogelijkheden zijn.
KKG krijgt regelmatig grond aangeboden. Soms is de verkopende partij dan wel de potentiële erfpachter een bestaande pachter, maar vaker nog wordt zaken gedaan met nieuwe partij. KKG koopt alleen grond als er een pachter of erfpachter beschikbaar bij is. Het is niet de bedoeling om eerst te kopen en daarna pas te onderzoeken of er iemand voor gevonden kan worden. Ten Hooven: ‘We hebben ondertussen een enorm netwerk. We krijgen bijvoorbeeld veel grond aangeboden via agrarische adviseurs. Zij hebben contact met bedrijven die een investeerder zoeken en betrekken KKG er dan bij. We merken dat mensen er graag voor kiezen om in zee te gaan met een kerk. Al zijn ze zelf soms buitenkerkelijk, de kerk wordt wel gezien als een betrouwbare partij.’
Hoe gaat het verder in zijn werk?
Ten Hooven: ‘Over het algemeen kijk ik eerst of de locatie geschikt is. Locaties die mogelijk interessant zijn, leg ik aan de betreffende gemeente voor.’
Het kan zijn dat er een afstand tussen de kerk en het perceel is, het perceel hoeft niet per se in de nabije omgeving te liggen. De gemeente kan een voorkeur aangeven. Ten Hooven: ‘In het verleden was het zo dat je de kerktoren moest kunnen zien vanaf het perceel, maar dat is niet meer zo. Afstand speelt geen rol meer, de aankoop van grond wordt steeds meer puur als belegging gezien.’
Is er een geschikt perceel gevonden, dan maakt KKG het financiële raamwerk dat vervolgens aan de kerk voorgelegd wordt.
Pachtvormen
Over het algemeen kiezen de opdrachtgevers voor erfpacht. Dit biedt namelijk zekerheid over het rendement op de lange termijn.
Het kan echter ook zo zijn dat een boer zijn grond wil verkopen en verwacht daar nog zo’n 5-10 jaar werkzaam te zijn. Dan kan de grond tijdelijk in geliberaliseerde pacht uitgegeven worden. Ten Hooven: ‘Het rendement is dan natuurlijk wat minder, maar dan weten we wel zeker dat het aan het einde van de pachtperiode vrij is en het perceel vervolgens tegen maximaal rendement in erfpacht uitgegeven kan worden. Alles is dus mogelijk, wij bieden maatwerk. Maar in de meeste gevallen kiezen kerken voor meer zekerheid over het rendement en dus voor erfpacht. Met erfpacht is vandaag de dag op jaarbasis een rendement van rond de 3% haalbaar.‘
Gaat de kerk akkoord met het voorstel, organiseert de rentmeester een bezoek aan het bedrijf en de grond. De rentmeester gaat meestal met een afvaardiging van de kerk op bezoek. Pas daarna wordt het besluit genomen of het al dan niet definitief doorgaat en de overeenkomsten getekend kunnen worden.
De rentmeesters van KKG blijven betrokken en kunnen u veel werk uit handen nemen. Dat scheelt u sowieso veel zorgen en vaak ook geld. KKG ontzorgt kerken, zodat zij weer terug naar de basis kunnen: het kerk-zijn.
Ten Hooven: ‘Het beheer van agrarisch vastgoed is één element. Ons totale dienstenpakket is veel breder. Een volgende keer vertellen we graag meer over het beheer en/of de verkoop van panden, zoals pastorieën en verenigingsgebouwen.’
